Nga hờ hững với di sản Cách mạng 1917

Trang quốc tế báo Libération hôm nay cố gắng giải thích làm sao mà chính quyền Matxcơva hiện nay xử lý khó khăn cái di sản đó, qua bài trao đổi với nhà sử học Pháp Nicolas Werth, một chuyên gia về Liên Xô.

Dưới tiêu đề : « Matxcơva không biết phải làm gì với các cuộc cách mạng của năm 1917 », bài báo viết : « Ngày 23 tháng Hai 1917, nước Nga bị đẩy vào thế kỷ 20 ». Cuộc cách mạng chấm dứt chế độ quân chủ tồn tại hàng trăm năm, nhưng đã mở đường đi tới cuộc cách mạng lập nên chính quyền Xô Viết, chế độ từng làm nên sự vĩ đại cùng nỗi kinh hoàng với Liên Bang Xô Viết trong suốt 70 năm. Giờ đây nước Nga của ông Vladimir Putin đang rất khó ăn khó nói với cái dịp kỷ niệm lửng lơ này.

Trả lời câu hỏi : Chính quyền Nga hiện nay nhìn nhận thế nào về năm 1917 ? Nhà sử học Nicolas Werth nhận định đây là một chủ đề khó xử của Kremlin. Cuộc cách mạng đang gây rất nhiều phiền toái cho ý thức hệ đang được định hình ở đất nước này. Trong khi mà hệ tư tưởng chính thức hiện dựa trên cơ sở hợp nhất không phải giữa Đảng với nhân dân, như thời Xô viết mà là giữa Nhà nước và nhân dân. Ở Nga bây giờ, người ta chỉ đặt trọng tâm vào sự kiện duy nhất là cuộc « chiến tranh ái quốc vĩ đại » và chủ yếu kỷ niệm những sự kiện ghi lại công lao của Staline đã mang lại sự hùng mạnh cho Liên Xô trong thập niên 1930. Kỷ niệm Cách mạng tháng 10 năm 1917 trong suốt nhiều thập kỷ vẫn luôn là kỷ niệm lớn ở Liên Xô, không còn là ngày lễ của quốc gia nữa. Từ giữa những năm 1990, nó đã được thay thế bằng hàng loạt những ngày hội mang màu sắc đoàn kết dân tộc.

Theo chuyên gia Werth, ông Putin không thích đề cao Lénine nhưng lại tôn vinh Staline, người kế thừa tư tưởng của Lénine. Giờ đây Staline là hiện thân cho sự vĩ đại quốc gia. Lénine là hiện thân cho cách mạng thế giới còn Staline phù hợp hơn với chủ nghĩa yêu nước hiện nay. Lénine dù vẫn đang nằm trong lăng giữa Quảng Trường Đỏ nhưng không được nhắc đến nhiều. Chính quyền Matxcơvan giờ đây thích kỷ niệm các sự kiện trước và sau Cách mạng tháng 10 hơn. Chẳng hạn như năm 2013, họ kỷ niệm rầm rộ 300 năm vương triều nhà Romanov, bởi sự kiện gợi lại sự vĩ đại của một đế chế Nga. Nhiều giai đoạn lịch sử quan trọng khác của Nga trong thế kỷ 20 cũng bị bỏ trống như trại tập trung Goulag hay các cuộc đàn áp lớn…

Libération đặt câu hỏi Cách mạng tháng 10 năm 1917 là một cuộc đảo chính hay cách mạng ?

Theo nhà sử học Nicolas Werth, với những người theo trường phái tự do thì Cách mạng tháng 10 là một cú đảo chính. Còn với những người Bôn-sê-vích thì đó là một cuộc cách mạng nhân dân do tầng lớp vô sản và nông dân nghèo tiến hành.

*********

Nguồn:

http://vi.rfi.fr/quoc-te/20170222-nga-ho-hung-voi-di-san-cach-mang-1917